ارزش غذایی گوشت شتر مرغ
کیوان نیامنش مدیر پرورش شرکت شتر مرغ محصص مهندس علی نوبخت عضو هیات علمی مرکز اموزش عالی شهید باکری ارومیه
تولید گوشت شتر مرغ تحت نظارت مستقیم و دقیق بازرسان بهداشتی دولتی قراردارد و آنها به دقت مواظب هستند که هیچ گونه رنگ ، مواد شیمیایی افزودنی و مواد درمانی غیرعادی جهت کاهش میزان چربی آن و یا جهت جایگزینی ، به جیره های غذایی اضافه نشود. خوشبختانه تمامی مزارع و عمل آوری کنندگان گوشت شتر مرغ درسراسر جهان تحت نظارت بازرسان بهداشتی قراردارد و آنها به شدت این موضوع را تحت نظردارند که درجریان پرورش شترمرغ ها از فرآورده های حیوانی و هورمون های تحریک کننده ورشد و آنتی بیوتیک ها در جیره غذایی آنها استفاده نشود. با روندی که درتولید گوشت شتر مرغ آغاز شده و نیز با اعمال قوانین بازرسی های دقیق در صورت انجام تبلیغات لازم و قبولی مصرف کنندگان در آینده ممکن است این نوع گوشت جایگزین گوشت گاو گردد.
میزان چربی موجود درگوشت شترمرغ
گوشت شتر مرغ اختصاصا" دارای محتوی چربی کمتری نسبت به گوشت سایر گونه ها می باشد. کمی چربی بین ماهیچه ی گوشت شترمرغ یک از خواص مهم و قابل توجه دربازارمصرف کنونی به شمارمی رود. این خاصیت ممکن است برای افرادی که می خواهند وزن بدنشان را کنترل نموده و یا از بیماری های قلبی عروقی رنج می برند مفید واقع گردد. گوشت شترمرغ با توجه به خشکی ای که دارد. ممکن است باب طبع مصرف کنندگان نباشد. این خشکی زمانی بیشترآشکار می شود که این گوشت برای مدت زمان زیادی و درحرارت 8 درجه سانتیگراد پخته شود.
براساس اظهارات فروشندگان، شترمرغ هایی که از سن 4 تا 6 ماهگی تا کشتار، ازغذاهای کاملا" پلت شده استفاده می کنند در مقایسه با شترمرغ هایی که ازغذاهای با منبع علوفه ای زیاد تغذیه شده بودند دارای چربی زیاد و گوشت سخت بیشتری خواهند بود.
کلسترول
برای چند دهه گوشت شترمرغ به عنوان یک گوشت عاری ازکلسترول شناخته می شد، اما پژوهش های جدید نشان داده اند که میزان کلسترول موجود در گوشت شترمرغ می تواند با گوشت بوقلمون و گاو مقایسه گردد.
چربی گوشت شترمرغ در100 گرم گوشت برابربا 29/1 گرم است درصورتیکه این مقدار برای گوشت گاو6/4 و برای گوشت جوجه 3/4 می باشد. دررابطه با کلسترول، گوشت شترمرغ 57 میلی گرم درصد گرم کلسترول دارد درحالیکه درگوشت گاو59 و گوشت جوجه 57 میلی گرم درصد گرم است.
درواقع میزان کلسترول موجود دربافت های بدنی شترمرغ از57 میلی گرم در 100 گرم تا 65 تا 68 میلی گرم در 100 گرم متفاوت است. کلسترول عمدتا" به عنوان اجزاء ساختمانی در دیواره سلول ها وجود دارد. همچنین کلسترول در رگ های خونی ، یک معیارمهم نشان دهنده نارسایی های قلبی عروقی محسوب نمی شود. به شرطی که تبدیل کلسترول در بافت های بدن نرمال باشد. تبدیل کلسترول، توسط لیپوپروتیین ها تسهیل می شود که غلظت بالای لیپوپروتیین (HDL) ، کلسترول را ازسلول های بدنی به کبد منتقل می کند. افزایش (HDL) پلاسما با کاهش عوارض قلبی عروقی همراه است .
اسیدهای چرب
مطالعات حاضر نشان می دهند که مصرف اسیدهای چرب اشباع شده سبب افزایش سطح لیپوپروتیین های کم چگالی (LDL) در پلاسما می شود، درصورتیکه با استفاده از اسیدهای چرب اشباع نشده میزان (LDL) در پلاسمای خون کاهش می یابد مصرف اسیدهای چرب اشباع نشده سبب کاهش سطح (HDL) پلاسما می گردد.
اسیدهای چرب غیراشباع حاوی یک پیوند دوگانه سبب کاهش میزان لیپوپروتیین های (LDL) می گردند. بدون اینکه (HDL) را تحت تأثیر قرار بدهند. گوشت شتر مرغ دارای پروفیل خوبی از لحاظ ترکیب اسیدهای آمینه در مقایسه با گوشت گاو و جوجه می باشد.
اسیدهای چرب غیراشباع موجود در بافت های شترمرغ 30 درصد مجموع اسیدهای چرب را تشکیل می دهد، هرچند که میزان بیشتری ازاین نوع اسیدهای چرب نیزقابل حصول است. با توجه به اینکه میزان اسیدهای چرب غیراشباع موجود در گوشت جوجه 19 درصد و در گوشت گاو 5 درصد کمتر از گوشت شترمرغ است، بالا بودن نسبی میزان اسید چرب امگا – 3 در گوشت شتر مرغ (3/8) درصد یک مزیت خوب به منظور ادامه انگیزه تولید آن محسوب می شود. در انسان استفاده از اسید چرب امگا – 3 تأثیرات مفیدی در کاهش بیماری های قلبی عروقی داشته و برای رشد و نمو مؤثر است . به نظر می رسد که این اسید چرب در مقایسه با اسید چرب غیراشباع امگا-6 تأثیرات مفیدی در جلوگیری از لخته شدن دارد. اکثرجیره های غذایی افراد از لحاظ اسیدهای چرب امگا-3 کمبود دارند.
مقدارسدیم
کمی میزان سدیم در گوشت شترمرغ (43 میلی گرم) درمقایسه با گاو (63 میلی گرم) و جوجه (77 میلی گرم) در 100 گرم یکی ازمزایای این نوع گوشت مخصوصا" در افرادی که نیاز به مصرف غذاهای کم نمک ( نظیر افراد با فشار خون بالا) دارند، می باشد.
مقدار آهن
میزان آهن موجود درگوشت شتر مرغ 3/2 میلی گرم و در گوشت گاو 2/2 میلی گرم و در گوشت جوجه 9/0 میلی گرم در 100 گرم است. گوشت شتر مرغ آهن مناسبی را برای افراد کم خون و زنان آبستن فراهم می کند.
گوشت شترمرغ به عنوان یک فرآورده پرارزش
گوشت شترمرغ یک ماده غذایی با ارزش تولیدی برای افرادی است که ازیک برنامه غذایی رژیم دار استفاده می کنند. میزان پایین چربی و سدیم و نیز پروفیل خوب اسیدهای چرب غیراشباع درآن در مقایسه با گوشت گاو و جوجه ممکن است بوسیله مصرف کنندگان که امروزه معیارهای واقعی را درانتخاب مواد خوراکی مورد خریداری تحت نظرقرار می دهند مورد توجه قرار گیرد.
برای اینکه این معیارها حفظ شده و گوشت شترمرغ با کیفیت عالی به دست مصرف کنندگان برسد ، باید رابطه تنگاتنگی بین تعاونی های تولیدی ، کشتارگاه ها و صاحبان سردخانه ها و نیزعمل آوری کنندگان و درنهایت فروشندگان به عمل آید. این مسأله باید مورد توجه قرار گیرد که کسب موفقیت درزمینه نگهداری مشتری ، بازاریابی و عرضه خوب گوشت شترمرغ است.